Kandydatów, którzy pragną pozyskać wstępne informacje dotyczące procedury adopcyjnej zachęcamy do kontaktu z ośrodkiem i umówienie się na pierwsze spotkanie informacyjne. Pierwsze spotkanie zwykle oswaja obawy związane z podjęciem procedury i pozwala na zastanowienie się nad kolejnymi krokami związanymi z adopcją. Kandydaci słyszą też, jakie ustawowe wymagania są im stawiane w związku z planami adopcji dziecka oraz na jakie wsparcie mogą liczyć ze strony pracowników ośrodka.
Problematyka adopcji w Polsce została unormowana w wielu aktach prawnych,
a przede wszystkim w:
Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359), (dalej: k.r.o.),
Kodeksie postępowania cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1575, z późn. zm.),
(dalej: k.p.c.),
Kodeksie cywilnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1749, z późn. zm.), (dalej: k.c.),
Ustawie o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. 2020 r. poz.
821, z późn. zm.), (dalej: w.r.s.p.z.),
Ustawie – Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2020r. poz. 463, z późn.
zm.), (dalej: p.a.s.c.).
Zgodnie z Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym – przysposobienie – powszechnie nazywane adopcją, jest to taki stosunek, który powstaje między przysposabiającym
a przysposobionym, jaki istnieje między rodzicami a dziećmi.
Definicja przysposobienia została również określona w art. 10 Europejskiej Konwencji
o przysposobieniu dzieci, (dalej: konwencja), zgodnie z którym: „Przez przysposobienie przysposabiający nabywa wobec przysposobionego wszelkie prawa i obowiązki, jakie mają ojciec lub matka wobec ich dziecka pochodzącego z małżeństwa.
Przez przysposobienie przysposobiony nabywa wobec przysposabiającego wszelkie
prawa i obowiązki, jakie ma dziecko pochodzące z małżeństwa w stosunku do swojego ojca lub swojej matki”.
Głównym celem przysposobienia, co do zasady, jest stworzenie małoletniemu środowiska opiekuńczo-wychowawczego zastępującego mu rodzinę naturalną. W wyniku
adopcji (w najpełniejszym prawnie możliwym wariancie) powstałe zależności łączące
dziecko i jego nowych rodziców są identyczne z relacjami opartymi na więzach krwi
i pochodzenia. Oznacza to, że dziecko, jak i jego nowi rodzice, mają względem siebie
takie same prawa i obowiązki, jakie istnieją między potomstwem, a jego biologicznymi rodzicami. Przysposobienie ma charakter bezterminowy. Oznacza to, że nie wygasa z chwilą osiągnięcia przez dziecko pełnoletności. Sąd Najwyższy zaznaczył, że:
„Przysposobienie ma na celu zapewnienie przysposobionemu dziecku normalnych
warunków rodzinnych, a gdy osiągnie pełnoletniość – takiej sytuacji względem
przysposabiającego oraz jego krewnych, w jakiej normalnie w rodzinie żyje dorosłe
dziecko”.
Zgodnie z przepisami (Kodeks rodzinny i opiekuńczy art. 115) przysposobienie może być dokonane przez małżonków – jest to tzw. przysposobienie wspólne, lub przez osobę samotną. Niedopuszczalna jest adopcja wspólna osób pozostających w związku, który nie jest małżeństwem.
PONIŻEJ PRZEDSTaWIAMY WYBRANE ARTYKUŁY USTAWY O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTEPCZEJ Z DNIA 9 CZERWCA 2011 R. DOTYCZĄCE KANDYDATÓW DO PRZYSPOSOBIEnIA DZIECKA;
Art. 155. 1. Ośrodek adopcyjny w realizacji swoich zadań kieruje się dobrem
dziecka i poszanowaniem jego praw
Art. 172. 1. Kandydaci do przysposobienia dziecka są obowiązani posiadać
świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny.
2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy kandydatów do
przysposobienia:
1) spokrewnionych albo spowinowaconych z dzieckiem lub
2) którzy wcześniej przysposobili rodzeństwo dziecka, lub
3) sprawujących nad dzieckiem rodzinną pieczę zastępczą, z wyjątkiem osób lub
małżonków, niespełniających warunków dotyczących rodzin zastępczych
w zakresie niezbędnych szkoleń, którym sąd powierzył tymczasowo pełnienie
funkcji rodziny zastępczej na podstawie art. 109 § 2 pkt 5 ustawy z dnia
25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (…)
5. Przed skierowaniem kandydata do przysposobienia dziecka na szkolenie
ośrodek adopcyjny dokonuje jego wstępnej oceny, z uwzględnieniem:
1) kwalifikacji osobistych, o których mowa w art. 1141
ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy;
2) motywacji do podjęcia się wychowywania dziecka;
3) wywiadu adopcyjnego.
6. Wstępna ocena, o której mowa w ust. 5, przeprowadzana jest na wniosek
kandydata do przysposobienia dziecka zawierający:
1) informacje, o których mowa w art. 161 ust. 2 pkt 1–4 i 17;
2) uzasadnienie przyczyn, dla których kandydat do przysposobienia dziecka chce
przysposobić dziecko;
3) życiorys zawierający w szczególności informacje, o których mowa w art. 161 ust. 2 pkt 5–7, 13 i 14;
4) wyrażenie zgody na udział w procedurze adopcyjnej.
7. Do wniosku dołącza się odpowiednio:
1) odpis zupełny aktu małżeństwa, a w przypadku osoby niepozostającej w związku
małżeńskim – odpis zupełny aktu urodzenia;
2) zdjęcie;
3) zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego;
4) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wystawione przez lekarza podstawowej
opieki zdrowotnej zawierające dane o stanie zdrowia niezbędne do stwierdzenia,
że dana osoba może sprawować właściwą opiekę nad dzieckiem;
5) zaświadczenie o zatrudnieniu, oświadczenie o wykonywaniu działalności
gospodarczej, oświadczenie o przychodowości gospodarstwa rolnego, a w
przypadku osób pobierających emeryturę lub rentę kopię decyzji ustalającej
prawo do emerytury lub renty, ze wskazaniem wysokości osiąganych z tych
tytułów dochodów;
6) odpisy aktów stanu cywilnego potwierdzające stosunek pokrewieństwa lub
powinowactwa ze zgłoszonym do przysposobienia dzieckiem – o ile taki
stosunek istnieje;
7) oświadczenia dotyczące pozbawienia, zawieszenia lub ograniczenia władzy
rodzicielskiej.
8. Informacje składane przez kandydata do przysposobienia dziecka są składane
pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań.
Przedstawiający informacje jest obowiązany do zawarcia w nich klauzuli następującej
treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego
oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej
za składanie fałszywych zeznań.
ART. 172 A. Po ukończeniu przez kandydata do przysposobienia dziecka
szkolenia, o którym mowa w art. 172 ust. 1, ośrodek adopcyjny na podstawie
zgromadzonej w toku postępowania dokumentacji sporządza opinię kwalifikacyjną (…)
Kandydaci z pozytywną opinią kwalifikacyjną ośrodka oczekują na propozycję przyjęcia dziecka. dobór dokonywany jest zawsze zgodnie z naczelną zasadą dobra dziecka. towarzyszymy naszym kandydatom podczas pierwszego kontaktu z dzieckiem/dziećmi, jak również podczas całej procedury adopcyjnej. oferujemy swoje wsparcie dla już zawiązanych rodzin adopcyjnych i zastępczych realizując swoje zadania zgodnie z ustawą:
Art. 160. 1. Ośrodek adopcyjny współpracuje z kandydatami do przysposobienia
dziecka w zakresie opieki nad dzieckiem i jego wychowania, w szczególności
w następujących dziedzinach:
1) diagnoza pedagogiczna i psychologiczna dzieci i rodzin;
2) problemy wychowawcze w rodzinie;
3) problemy związane z rozwojem dziecka.
- Ośrodek adopcyjny wspiera osoby, które przysposobiły dziecko,
w wykonywaniu przez nie funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:
1) pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i opiekuńczych;
2) poradnictwo i terapię, w tym terapię rodzinną;
3) pomoc pedagogiczną i psychologiczną;
4) pomoc prawną w zakresie prawa rodzinnego. - Pomocy i poradnictwa, o których mowa w ust. 2, udziela się na wniosek.
